Kaitito:
Peter Berry
Tuhinga O Mua:
13 Hūrae 2021
Rā Whakahou:
12 Mei 2024
Toka Te Manawa
- Ahea ana ana he nako?
- He tauira o nga kupu koi
- He tauira o nga kupu taumaha, papatahi ranei
- He tauira o nga kupu esdrújulas
- He tauira o nga kupu taikaha
I roto i te reo Paniora, ka taea te whakariterite i nga kupu kia rite ki te waahi o ta raatau taangata whakapau kaha, ara, ko te mea tino kaha o te whakahua i te kupu. E ai ki tenei paearu, e toru nga momo kupu:
- Kupu koi. Ko te huatau taumaha te whakamutunga. Hei tauira: Tote-ki, Ae-llón.
- Kupu taumaha. Ko te kupu taumaha te tuarua ki te whakamutunga. Hei tauira:Ae-aoa, katakata-o ranei
- Kupu Sdrugal. Ko te huatau taumaha ko te katoa o te huringa i mua o te whakamutunga. Hei tauira: EC-lu-la.
Tirohia hoki: Nga rerenga korero he koi, he taumaha nga kupu esdrújulas
Ahea ana ana he nako?
- Kupu koi. He nako ta ratou ina mutu ana nga reta oro, ki te N, ki te S ranei. me etahi atu waahanga ka pakaru i te diftth (hiatus).
- Kupu taumaha. He rereke ki nga mea raru, kaore o raatau reo i te mutunga o te oropuare, N or S. Ko te rereke ki te ture, ka kitea ano i te wa o te hiatuses, ko nga kupu taumaha ka mutu i te oropuare he nako.
- Kupu Sdrugal. Ka mau tonu te nako i a raatau ki o raatau kupu.
He tauira o nga kupu koi
- Kawana (Go-ber-na-tokonga)
- Korni (Ma-íz)
- Paparahi (Per-diz)
- I whanau ia (Na-cio)
- Taikuku (Ma-tone)
- Rongoā (So-lu-tokonga)
- Tumu (Ki-me)
- I whakaritea e au (Fi-heh)
- Atosigó (A-ki-si-haere)
- Whenua (Ci-vi-li-za-tokonga)
- I hinga (Ca-Ko ahau)
- I tae atu au (A-tekau-hoatu)
- Kaha (Ca-rangimarie)
- Waiata (Taea-tokonga)
- Atrocious (A-maramara)
- Waru (Lom-hau)
- I kohurutia (A-se-si-kāo)
- Ra (Ra)
- Maamaa (Co-kino)
- I rēhita ahau (Re-gis-tre)
- Rama-rama (Fa-whakamutunga)
- Wiri (Tem-blor)
- Potosí (Po-ki-Ae)
- Guaraní (Gua-ra-kaua hoki)
- Tatari (Ta-miz)
- Heke (Ca-ma-Ron)
- Wīwī (Wīwī-Tuhinga)
- Pepa (Pa-pel)
- Karaka (Re-loj)
- Tuuturu (Vir-to D)
- Ruma (Sa-lon)
- Koko (Ba-whakamutunga)
- Tuuruuru (Si-llón)
- Ostrich (A-kite-Tuhinga)
- Toa (Cam-pawn)
- Revolution (Re-vo-lu-tokonga)
- Taraka (Ca-miihana)
- Taumaha (Tekau-Hiona)
- Waimarie (O-por-tu-ni-papa)
- Ngoikore (De-sa-rohe)
Tirohia etahi atu i:
- Kupu koi i wehea ki nga taarua
- Kupu koi ki te tilde
- Kupu koi kahore he nako
He tauira o nga kupu taumaha, papatahi ranei
- Rākau (Ar-koko)
- I kai ahau (Co-me-a)
- Tino (Gra-haere)
- Tamati (Ki-e Tahi)
- Kuwhera (Puer-ta)
- Kaainga (AC-sa)
- Kohimana (Kaore hoki-mahia)
- Anahera (An-gel)
- Huka (A-zú-car)
- Catapult (Ca-ta-puluma-ta)
- Wiri (Wā-Blan)
- Taea (Po-Ae-wha)
- Nocturnal (Noc-tur-us)
- Paraire (Paraire-nes)
- Ratapu (Ra-min-haere)
- Mohio (Sa-bi-to)
- Ka taea e raatau (Po-dri-an)
- Kei roto (Con-herea-ne)
- Hu (Za-pa-mahi)
- Ngakau (Co-ra-zo-nes)
- Tunnel (Koe-nel)
- Tarutaru (Ces-pe)
- Ngoikore (Tuhinga ka whai mai-bil)
- Volume (Vo-lu-mea)
- Whakaputaiao (An-tro-po-lo-gí-to)
- Nga kirimana (Con-trac-cio-nes)
- Apotoro (A-panui-tol)
- Coimbra (Co-im-bra)
- Whakahekea (Tin-gla-mahia)
- Ka neke koe (Mo-ve-katakata-ace)
- Cervix (Cer-vix)
- Ka whana (Pa-tī-an)
- Pūāhua (Ca-iwi-ter)
- Maria (Ma-katakata-to)
- Temperature (Tem-pe-ra-to-ra)
- Panui (Lec-ki-beef)
- Panui (Taiapri-ma)
- Kua waikurihia (O-xi-homai-mahia)
- Legume (Le-kāpia-bre)
- Te Whakaoranga (Su-per-vi-haere mai-Momo)
Tirohia etahi atu i:
- Tuhia nga kupu tanumanga ki roto i te waatea
- Kupu taumaha me tilde
- Kohuna nga kupu kahore he nako
He tauira o nga kupu esdrújulas
- Rahoroi (Sat-ba-mahi)
- Putumōhio (Ca-tá-logo)
- Wenerei (Wed-co-les)
- Taapirihia (Á-whakarewa)
- Nga Tamariki (Takirua-vu-los)
- Canticle (Kuri-ti-co)
- Portico (Na-ti-co)
- Esdrújula (Es-drú-hu-la)
- Uku (Ce-rá-mica)
- Amerika (A-Ko au-arorangi)
- Didactic (Di-Tuhinga-ti-co)
- Atawhai (In-tokotoru-mari)
- Tutakina (AC-lla-te)
- Kia orakani-mihi)
- Waiata (Mu-si-ca)
- Whakataurite (Fos-momo)
- Takoto mai (Tum-ba-lo)
- Me whakakotahi e tatou (Com-bi-né-mos-las)
- Opera (Ó-maha)
- Gothic (Haere-ti-co)
- Pyrrhic (Pi-rri-ca)
- Blastula (Blás-ou-la)
- Me tono atu e tatou (Pro-pon-ga-we-it)
- Oxygen (O-xi-ge-kore)
- Whanaungatanga (Ín-ti-mas)
- Porooro (Pi-parrot)
- Tauhau (Toku-ti-ca)
- Ate (Kia ora-ga-mahi)
- Epiti (E-mimi-to-la)
- Mōrahi (Ma-xi-mo)
- Economichanga (E-tahi-kāo-mi-cos)
- Tohu (Sim-bolus)
- Raukawa (Li-o wai te)
- Gonads (Haere-na-das)
- Ventriloquist (Ven-trí-lo-cuo)
- Ope Taua (E-jer-ci-ki)
Tirohia hoki:
- Kupu esdrújulas
- Ko nga kupu Esdrújulas ka wehehia ki roto i te hauhautanga
- Kupu esdrújulas kaore a Tilde
He tauira o nga kupu taikaha
- Nimbly (Á-gile-hinengaro-te)
- HaehaaMahi-cil-mind-te)
- Whakamaramahia mai ki ahau (Ex-plí-baloney)
- Korero mai ki ahau (Cuén-ta-ahau-lo)
- Tangohia atu (I tangohia e ahau-haere-ki-reira)
Tirohia hoki:
- Kupu sobreesdrújulas
- Kupu tuangahuru (kahore he nako)